Από την παιδική ηλικία η ικανότητα προσαρμογής αρχίζει ποσοτικά και φθίνει και στην ηλικία περίπου των 40-45 ετών ένα άτομο που δεν φορούσε γυαλιά ούτε για μακριά ή ούτε για κοντά, αρχίζει σταδιακά να αντιλαμβάνεται τις επιπτώσεις της πρεσβυωπίας.
Τα μάτια κουράζονται πιο εύκολα κατά τις κοντινές εργασίες, όπως το διάβασμα. Ιδιαίτερα σε χαμηλό φωτισμό, όπου αντανακλαστικά η κόρη μεγαλώνει για να δεχθεί περισσότερο φως, έχουμε ελάττωση του βάθους πεδίου και άρα μεγαλύτερη δυσκολία στο να εστιάσουμε.
Η κοντινότερη απόσταση που μπορούμε να εστιάσουμε ευκρινώς, απομακρύνεται και τα άτομα με τα πρώτα συμπτώματα πρεσβυωπίας αρχίζουν αντίστοιχα να απομακρύνουν το βιβλίο από τα μάτια τους προκειμένου να το διαβάσουν, λόγω της προσπάθειας που καταβάλλουμε να δούμε τα ψιλά γράμματα, τα μάτια δεν ανοιγοκλείνουν με φυσιολογικό ρυθμό ώστε να εφυγρανθεί επαρκώς με δάκρυα η επιφάνεια τους, με αποτέλεσμα κούραση, αίσθημα βάρους, ερυθρότητα και ξηροφθαλμία. Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στην προοδευτική ελάττωση της ελαστικότητας του κρυσταλλοειδούς φακού, που βρίσκεται πίσω από την ίριδα. Δεν υπάρχει κάποιο φάρμακο ή άλλη αγωγή που να επαναφέρει την ελαστικότητά του φακού ή να αποτρέπει την απώλειά της και κατά συνέπεια η πρεσβυωπία ούτε θεραπεύεται, ούτε προλαμβάνεται.
Ένας ασθενής με υπερμετρωπία έχει από κατασκευής ένα οπτικό σύστημα με μικρότερη δύναμη εστίασης από το φυσιολογικό. Με την προοδευτική μείωση της ελαστικότητας του φακού, αυτή η δύναμη πέφτει στα όρια εμφάνισης των συμπτωμάτων της πρεσβυωπίας νωρίτερα, από κάποιον με φυσιολογικά μάτια.
Έτσι άτομα με υπερμετρωπία μπορεί να εμφανίσουν πρεσβυωπία ακόμα και σε ηλικίες μικρότερες των 40 ετών. Άτομα με μυωπία έχουν μεγαλύτερη δύναμη εστίασης του οπτικού τους συστήματος από ό,τι τους χρειάζεται. Αυτή η μεγαλύτερη δύναμη δημιουργεί προβλήματα στην μακρινή όραση, όπου δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς διόρθωση (π.χ. με γυαλιά). Το σημείο που μπορούν να εστιάσουν όμως είναι πλησιέστερο από το φυσιολογικό και αυτό τους δίνει ένα προσωρινό πλεονέκτημα κατά την εστίαση σε κοντινά αντικείμενα.
